Fasciitis plantaris
25 May 2016Het klinkt als een soort toverspreuk uit een Harry Potter film, in werkelijkheid is het een vervelende (hardloop)blessure. Een andere benaming voor fasciitis plantaris is ook wel hielspoor. Hielspoor is de meeste voorkomende oorzaak van pijn onder de hak. Over de oorzaak van de pijn bestaan verschillende hypothes’s. Hielspoor wordt gekenmerkt door pijn aan meestal de binnenzijde van de hak bij de eerste paar stappen in de ochtend, pijn bij langere tijd staan of na een langere periode van inactiveit (zitten, liggen). De pijn neemt meestal vrij snel af zodra de voet in beweging komt.
Wat zijn de oorzaken van hielspoor?
Onder hardlopers heeft hielspoor een hoge incidentie. De fascie onder de voet loopt vanaf de hak naar de tenen. De meeste belasting komt aan de binnenzijde van de voet op de fascia. Hardlopen vergroot deze belasting enorm aan de binnenzijde van de voet. Een te snelle opbouw van training, slechte schoenen en lang staan zijn enkele risicofactoren welke met belasting te maken hebben.
Een ingezakte voet, verkorte kuitspieren en een slechte bilspierkracht zijn lichamelijke factoren. Naast deze factoren zijn natuurlijk ook alle andere factoren welke de fascia belasten een risicofactor (bijv. zwaar belastend werk), ook mobiliteit van de midvoet en enkels zijn belangrijk om te monitoren. Hielspoor wordt gediagnosticeerd aan de hand van een lichamelijk onderzoek mogelijk in combinatie met aanvullend onderzoek. Het verwarrende is dat niet alle patienten met pijn onder de hak ook daadwerkelijk hielsporen (verkalking van de pees) laten zien op aanvullend onderzoek.
Wat kun je er aan doen?
In verreweg de meeste gevallen wordt hielspoor conservatief behandeld. Het herstel kan van enkele weken tot enkele maanden duren afhankelijk van de intensiteit van de klachten. Over de beste behandeling bij fasciitis plantaris bestaat in de wetenschap nog geen echte consensus. In de praktijk worden vaak verschillende behandelingen gecombineerd. Het belangrijskte is in eerste instantie het verminderen van de belasting op de fascia. De fysiotherapeutische behandeling kan onder andere bestaan uit mobiliseren van de enkel en de midvoet, het masseren van de kuit en de fascia onder de voet. Daarnaast is het goed om de kuitspieren en de peesplaat onder de voet op te rekken. Lokaal kan er eventueel met shockwave behandeld worden. Daarnaast zijn natuurlijk goede hardloopschoenen belangrijk eventueel in combinatie met steunzolen om de druk op de fascia te verminderen.
Voorkomen is beter dan genezen!
Het allermooist is het natuurlijk als de klachten vermeden kunnen worden. Naast goede schoenen en eventueel steunzolen is het belangrijk om de trainingsintensiteit niet te snel op te bouwen. Daarnaast is een goede rompstabiliteit en kracht in de keten (kuit, bovenbeen en bilspieren) belangrijk om de klachten te voorkomen. Mochten er onverhoopt toch klachten onder de voet ontstaan in de ochtend of bij het starten van hardlopen, loop er dan niet te lang mee door maar consulteer een arts of fysiotherapeut voor een goede diagnose en behandeling.